100
ՏԱՐԻ
100
ԱՐՎԵՍՏ
ԱՌԱՔԵԼՈՒԹՅՈՒՆ
Հայոց Ցեղասպանությունն իր անջնջելի հետքն է թողել մեր հոգու և պատության մեջ ու որպես վշտի, կարոտի, հույսի անդրադարձ՝ շղթայաբար հյուսվել հայոց կերպարվեստում: Եթե մարդկային լեզուն անզոր է արտահայտել այն, ինչ կատարվեց 1915 թ.-ին, ապա արվեստի լեզուն ի զորու է դա անել: Հայ հայտնի արվեստագետների տարբեր սերունդներ շարունակաբար անդրադարձել են մեծ ոճրագործությանը, և նրանց ստեղծագործություններում միշտ իրենց ուրույն տեղն են գրավել Ցեղասպանությանը նվիրված աշխատանքները: Ստեղծված գործերի շնորհիվ՝ հայ արվեստագետներն արդեն իսկ սեփական ներդրումն են ունենցել Հայոց Ցեղասպանության հարցը համաշխարային ճանաչում ստանալու գործընթացում: Այդ աշխատանքներից շատերը ցուցադրվել էին, շատերն էլ մինչ օրս մեզ անհայտ էին:


ՏԵՍ ԱՎԵԼԻՆ
100 Տարի
ՄՇԱԿՈՒԹԱՅԻՆ ՑԵՂԱՍՊԱՆՈՒԹՅՈՒՆ
Որևէ ժողովրդի կամ էթնիկ խմբի մշակույթը ոչնչացնելու նպատակով իրականացված գործողությունները ազգային-մշակութային ցեղասպանություն են կոչում: Օսմանյան կայսրությունում հայ բնակչության զանգվածային կոտորածներին ու տեղահանությանը համընթաց երիտթուրքական կառավարությունը կանխամտածված և ծրագրավորված կերպով ձգտել է ոչնչացնել նաև հայկական քաղաքակրթության նյութական վկայությունները:
ՀԱՅՈՑ ՑԵՂԱՍՊԱՆՈՒԹՅՈՒՆ
Ցեղասպանությունը մարդկանց կազմակերպված բնաջնջումն է` նրանց կոլեկտիվ գոյությանը վերջ դնելու հիմնական նպատակով: Օսմանյան կայսրությունում և հարակից շրջաններում 1915-1923 թվականներին իրագործված հայերի բնաջնջումն անվանում են Հայոց ցեղասպանություն: Այդ կոտորածները ծրագրվել և կազմակերպվել են Օսմանյան կայսրությունում երիտթուրքերի, իսկ հետագայում ավարտին հասցվել քեմալական կառավարության կողմից:

ՏԵՍ ԱՎԵԼԻՆ
100 Արվեստ
Հայոց Ցեղասպանության ցավը, որը 100 տարի շարունակաբար վերածնվում է յուրաքանչյուր ծնվող հայի հետ, իր ուրույն արտացոլումն ունի հայ կերպարվեստում: Հայաստանում և Սփյուռքում ապրող բազում հայ հայտի արվեստագետներ ստեղծել են կտավներ, որոնք խոսուն վկաներն են հայոց մեծ ցավի, կորստի և կարոտի: Այս գործերը նաև ձոն են հայի կենսունակ գենի՝ վերածնվելու, ապրելու, արարելու մեծ կամքին: Ցեղասպանությունը՝ ոճրի այն տեսակն է, որը վաղեմության ժամկետ չունի: Մարդկային լեզուն երբեմն անզոր է փոխանցելու այն, ինչը հնարավոր է արտահայտել արվեստով: Այս 100 արվեստի գործը՝ շարունակաբար աշխարհին ցույց կտա և կպատմի հայի չսպիացող վերքի, միլիոնավոր անմեղ նահատակների, ավերված բնօրրանների, քարուքանդ վանքերի, կորուսյալ երկրի և անսահման հավատքի մասին: Արվեստի ուժը անհերքելի է, և ստեղծված գործը՝ հավերժ:
Արվեստագետ.
Էդվարդ Իսաբեկյան
Վերնագիր.
Առևանգում 1, 1941
Վայր.
Նկարչի ընտանիքի հավաքածու
Արվեստագետ. Էդվարդ Իսաբեկյան
Վերնագիր. Առևանգում 1, 1941
Վայր. Նկարչի ընտանիքի հավաքածու
Էդուարդ Իսաբեկյանը Իգդիրց էր: 1918 թ.-ին նկարչի ընտանիքը գաղթեց, և նկարիչը մեծ տարիքում (հարազատ բնակավայրի կորուստի ցավը այնքն մեծ էր), այլևս չուզեց գնալ տեսնել իր ծննդավայր Իգդիրը, որը թշնամու ձեռքում մնաց: Էդուարդ Իսաբեկյանը գրել է. «Իսկ դո՛ւ, սիրելի՛ս, ոտքեր չունեիր, որ մեզ հետ գաղթեիր, տանեինք քեզ էլ Արազի մյուս՝ մեր ափը: Դու մնացիր, որ դառնաս աշխարհագրական, քարտեզային հասկացություն,«կենդանի մեռած» փաստ ...»:
Արվեստագետ.
Մոկո Խաչատրյան
Վերնագիր.
Անվերնագիր, 2015
Վայր.
Նկարչի հավաքածու
Արվեստագետ. Մոկո Խաչատրյան
Վերնագիր. Անվերնագիր, 2015
Վայր. Նկարչի հավաքածու
Մոկո Խաչատրյան. «Իմ ոգին վերածվում է հրաշալի և արտասովոր ազնվական մի երևույթի. փոփոխականության զգացողությունը, ինչը մի անբացատրելի ուժ ունի, պարուրում է ինձ և իմ գոյությանը առեղծվածություն տալիս՝ դարձնելով ինձ իմ նկարների հերոսը: Ահա այստեղ է, որ անհնարության հավանականությունը վերածվում է իրականության: Երբ ես կառավում եմ ընթացքը, միայն ես կարող եմ ազդել, փոխել, ծնել կամ քանդել այս կամ այն վերացական կերպարը: Երբ սև գույնը, իր ողջ հզորությամբ, ընկնում է իմ գիտակցության սպիտակության մեջ՝ դարձնելով այն ավելի լուսավոր, նկարին տալիս է թաքնված անբիծության զգացողություն: Այն նրբորեն խառնվում է կարմիրի հետ, սակայն գեղարվեստորեն տեղի է տալիս այն գույնին, որը կարող է կուլ տալ, հոշոտել և քանդել: Ամենը քողարկվում է մի անորոշ և անձև ձեռքի շարժումով: Ամեն ինչ քանդվում իմ աչքերում, և ես ամբողջությամբ խառնաշփոթի մեջ եմ, երբ գիտակցում եմ, որ ճիշտ չեմ, ես չեմ, որ նրանց կառավարում եմ, ավելի շուտ նրանք են ընթացքը կառավարում: Ես համեստորեն ենթարկվում եմ իրենց պահանջներին և հանձնվում աշխարհի ուժին, ինչը ստեղծվում է և որտեղ ինձ թույլատրվում է գոյատևել ու իրականացնել իմ առաքելությունը: Նրանք ներծծում են իմ Էներգիան ու ուժը՝ մինչև ամենավերջին կաթիլը: Եվ նրանք ինձ ազատ են թողնում միայն այն ժամանակ, երբ հագենում են: Սակայն միայն այդ ժամանակ եմ զգում, որ գոյություն ունեմ և շնչում եմ: Երանի ընդմիշտ այդտեղ մնայի: Հենց այս չիրականության մեջ, ինչը հաճախ ավելի իրական է քան բուն ինքը՝ իրականությունը: Այն մոտ է Աստծուն, ով արվեստ կոչվող այս ֆանտաստիկ աշխարհի մի մասն է կազմում»:
Արվեստագետ.
Սարգիս Գալենց
Վերնագիր.
..15, 2014
Վայր.
Նկարչի հավաքածու
Արվեստագետ. Սարգիս Գալենց
Վերնագիր. ..15, 2014
Վայր. Նկարչի հավաքածու
Սարգիս Գալենց. «Մեր նախնիները դեռ թաղված չեն Դեր-Զորում: Եղեռնը դա անընդհատ շարունակվող պրոցես է, և Եղեռնից առաջ էլ շատ եղեռներ են եղել: Այս նկարը համընդհանուր եղեռնի մասին է, որ երբևէ կատարվել է, սա իմ տուրքն է նախնիների հանդեպ: Ասում են, որ դաժան նկար է ստացվել, բայց Ցեղասպանության ամբողջ պրոցեսն էր դաժան, քնքուշ խոսքերով հնարավոր չէ նկարագրել այդ ամենը»:
Արվեստագետ.
Էդվարդ Իսաբեկյան
Վերնագիր.
Տաճկահայաստանում, 1940
Վայր.
Նկարչի ընտանիքի հավաքածու
Արվեստագետ. Էդվարդ Իսաբեկյան
Վերնագիր. Տաճկահայաստանում, 1940
Վայր. Նկարչի ընտանիքի հավաքածու
Էդվարդ Իսաբեկյան. «Հիշողությունը շատ կարևոր բան է: Աշխարհքի երեսին ոչ մի ժողովրդին այնքան պետք չի հիշողությունը, ինչքան հայ ժողովրդին է պետք: Որովհետև ոչ մի ժողովուրդ չկա աշխարհքի երեսին, որ իր ունեցվածքի, իր հողի, իր ամեն ինչի 99 տոկոսը մնացած լինի ուրիշին: Եթե Իգդիրեցիները չհիշեն Իգդիրը, Ալաշկերտցիները՝ Ալաշկերտը, Վանեցիները չհիշեն՝ Վանը, Բայազետցիները՝ Բայազետը և այլն: Եթե չհիշեն, ուրեմն մի ամբողջ ազգ չի հիշի, թե ինքը որտեղից է եկել, ինչ է, ինչոց է: Մեր հիշողությունը հային շատ է պետք, որպեսզի ինքը իր կորցրածի տերը կարողանա լինել, միշտ հիշի, որ ինքը կորցրել է և հարկավոր է վերադարձվի այն»:
ՏԵՍ ԱՎԵԼԻՆ
Ցուցադրիր Արվեստի Գործ
Այստեղ Դուք կարող եք վերբեռնել Ձեր արվեստի գործը՝ նվիրված Հայոց Ցեղասպանությանը: Վերբեռնած ստեղծագործությունը կտեղադրվի ԴԻՏԻՐ ԱՐՎԵՍՏԻ ԳՈՐԾ բաժնում:
Ուշադրություն. կայքը պատասխանատվություն չի կրում ԴԻՏԻՐ ԱՐՎԵՍՏԻ ԳՈՐԾ բաժնում վերբեռնած աշխատանքների հեղինակային իրավունքների իրական և ոչ իրական լինելու հարցում: Հեղինակային իրավունքի հնարավոր խախտում նկատելու դեպքում խնդրում ենք գրել
[email protected] էլ. հասցեով:
ԴԻՏԻՐ ԱՐՎԵՍՏԻ ԳՈՐԾ
Արվեստագետ.
Ադրիանա Անգոլյան
Արվեստագետ. Ադրիանա Անգոլյան
Կենդանի հիշողություն, 1994
Արվեստագետ.
Ադրիանա Անգոլյան
Արվեստագետ. Ադրիանա Անգոլյան
Ոսկե տրեզերք, 2016
Արվեստագետ.
Խորեն Տեր-Հարության
Արվեստագետ. Խորեն Տեր-Հարության
Անի (բրոնզ), 1963
Արվեստագետ.
Ալեքսանդր Սադոյան
Արվեստագետ. Ալեքսանդր Սադոյան
Գաղթ
Արվեստագետ.
Ալեքսանդր Սադոյան
Արվեստագետ. Ալեքսանդր Սադոյան
Անվերնագիր
Արվեստագետ.
Լևոն Ֆլջյան
Արվեստագետ. Լևոն Ֆլջյան
Մեր նախնիները-2, (Պիքսել 2 նախագծից), 2012
Արվեստագետ.
Գալուստ Գյոդել
Արվեստագետ. Գալուստ Գյոդել
Մարդիկ միանման են ստեղծված, 2003
Արվեստագետ.
Զարեհ
Արվեստագետ. Զարեհ
Թուրքական օճառ` պատրաստած հայկական ոսկորներով, 1998
Արվեստագետ.
Զարեհ
Արվեստագետ. Զարեհ
Արվեստագետ.
Արթուր Լազարյան
Արվեստագետ. Արթուր Լազարյան
Այլևս երբեք
ՏԵՍ ԱՎԵԼԻՆ